Ενότητα και Συμφιλίωση

Του ορθοδόξου πατρός Vasile Axinia

(Ο π. Axinia δεν κατέστη δυνατό να παρευρεθεί στο συνέδριο την τελευταία στιγμή, λόγω ασθένειας. Ωστόσο είχε ήδη προετοιμάσει την ομιλία του, την οποία διάβασε στο συνέδριο η Βασούλα.)

Λόγω των ιστορικών, κοινωνικών και εθιμικών διαφορών μεταξύ των διαφόρων λαών, η στάση των Ορθοδόξων απέναντι στην Οικουμενικότητα διαφέρει από χώρα σε χώρα και από Εκκλησία σε Εκκλησία. Υπάρχουν ωστόσο αρκετές κοινές παράμετροι που απορρέουν από την διαρκή επαφή μεταξύ των αδελφών Εκκλησιών.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει ήδη εισέλθει στην οικουμενική κίνηση με ένα μη αναστρέψιμο τρόπο. Η Ορθόδοξη Θεολογία πάντοτε τόνιζε την αναγκαιότητα να επιτευχθεί η ενότητα στο εσωτερικό της Χριστιανοσύνης με βάση τη Θεία Αποκάλυψη της Αγίας Γραφής.

Η Ορθοδοξία, ως μέλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών στη Γενεύη, έχει συμβάλλει σημαντικά στην Οικουμενική Κίνηση, η οποία θεμελιώνεται στην Αγία Τριάδα, δηλ. τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα. Η Ορθοδοξία πάντοτε υποστήριζε ότι η ενότητα των εκκλησιών μπορεί να ανευρεθεί μόνο στην εν Χριστώ αγάπη μεταξύ των ανθρώπων και στη συμφιλίωση των Εκκλησιών, στηριγμένη στην ενότητα της Αγίας Τριάδας.

Η αποκατάσταση της ορατής ενότητας των Χριστιανικών Εκκλησιών αποτελεί μόνιμη ανησυχία της Ορθοδοξίας. Στο πλαίσιο αυτό ας θυμηθούμε απλώς την εγκύκλιο του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ Γ’ της 30ης Μαΐου 1902, όπως και την Συνοδική εγκύκλιο του ιδίου Πατριαρχείου της 18ης Μαΐου του 1921.

Στο κείμενο που ακολουθεί, θα παρουσιάσω εν συντομία το θέμα της ενότητας και της συμφιλίωσης και είμαι πεπεισμένος ότι οι εν Χριστώ αδελφοί μου και αδελφές μου που βρίσκονται εδώ, συμμερίζονται τις απόψεις μου στα δύο αυτά θέματα. Θα επιμείνω λιγάκι σε ένα μοναδικό γεγονός στην δισχιλιετή ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρουμανίας, το οποίο είναι η πρώτη επίσκεψη Πολωνού Πάπα σε αδελφή Ορθόδοξη Εκκλησία, υπό το πνεύμα της ενότητας και της συμφιλίωσης.

Η χριστιανική πίστη δείχνει ότι η Εκκλησία του Χριστού είναι μία. Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός έχει τονίσει την ενότητά Του με τους Αποστόλους: «Πατέρα θέλω αυτοί που μου έδωσες να είναι μαζί μου όπου είμαι κι Εγώ» (Κατά Ιωάννην 17.24).

Η ενότητα εν Αγίω Πνεύματι συνιστάται από τον Απόστολο Παύλο για την επίτευξη της ειρήνης και της ενότητας στην Εκκλησία. «…και να προσπαθείτε να διατηρείτε, με την ειρήνη που σας συνδέει μεταξύ σας, την ενότητα που δίνει το Πνεύμα του Θεού.» (Προς Εφεσίους 4.3). Επομένως η ενότητα της Εκκλησίας διατηρείται μόνον όσο διατηρείται η ενότητα του Πνεύματος. Το αποτέλεσμα αυτής της ενότητας είναι μία και μοναδική πίστη. Ο Θεός προσφέρει χαρίσματα στους πιστούς της Εκκλησίας εν όψει της ενότητας της πίστεως: «Γι’ αυτό στην εκκλησία ο Θεός τοποθέτησε τον καθένα στην ορισμένη του θέση: πρώτα έρχονται οι απόστολοι, σε δεύτερη θέση οι προφήτες, σε τρίτη οι διδάσκαλοι, και ακολουθούν οι θαυματουργοί, οι θεραπευτές, αυτοί που παραστέκονται στις ανάγκες, οι διαχειριστές, όσοι λαλούν διάφορα είδη γλωσσών.» (Προς Κορινθίους Α’12.28-29).

Η ενότητα της πίστεως είναι η εγγύηση της παρουσίας του Χριστού στην Εκκλησία. Οι ιδιότητες της Εκκλησίας του Χριστού είναι: Μία, Αγία, Καθολική (την οποία η Ορθοδοξία μεταφράζει ως soborny) και Αποστολική.

Η ενότητα της Εκκλησίας του Χριστού θεμελιώνεται στην κοινωνία της πληρότητας, γιατί η ορθόδοξη εκκλησιολογία είναι Τριαδική· είναι επίσης μια θεολογία της κοινωνίας της Εκκλησίας, η οποία μπορεί να οριστεί ως ένα μυστήριο της κοινωνίας της Αγίας Τριάδος στον κόσμο.

Σύμφωνα με την Προς Εφεσίους Επιστολή 4.5-6: «Ένας Κύριος υπάρχει, μία πίστη, ένα βάπτισμα. Ένας Θεός και Πατέρας όλων, που κυριαρχεί σ’ όλους, ενεργεί μέσα απ’ όλους και κατοικεί σε όλους εσάς». Η Θεία Αποκάλυψη εγγυάται την ενότητα της πίστεως και την σωτηρία των πιστών: «Κανένας δεν μπορεί να έρθει κοντά μου, αν δεν τον ελκύσει ο Πατέρας που μ’ έστειλε…» (Κατά Ιωάννην 6.44).

Τα Άγια Μυστήρια είναι απαραίτητα για την ανθρώπινη σωτηρία και υπάρχει ενότητα χαρίσματος μεταξύ πίστεως και μυστηρίων· όταν κάποιος λαμβάνει το μυστήριο του Βαπτίσματος, γίνεται μέλος του μυστικού σώματος του Χριστού και της Εκκλησίας.

Σε όλα τα κείμενα της Αγίας Γραφής βρίσκουμε μία ενότητα αγάπης μεταξύ όλων των πιστών που έχουν λάβει το βάπτισμα, όπως και μία ενότητα αγάπης εν Θεώ. Η αγάπη του Θεού και η αγάπη των ανθρώπων συμπληρώνουν η μία την άλλη και οδηγούν στην ενότητα, διότι όπως ο Απ. Παύλος λέει στην Προς Κορινθίους Α’ Επιστολή 13.8: «Ποτέ η αγάπη δε θα πάψει να υπάρχει». Η Καινή Διαθήκη επίσης μιλάει καθαρά για την ενότητα της Αγίας Τριάδος: «Εγώ κι ο Πατέρας είμαστε ένα.» (Κατά Ιωάννην 10.30). «Αλλά το Πνεύμα το Άγιο, ο Παράκλητος, που θα στείλει ο Πατέρας στο όνομά μου, εκείνος θα σας διδάξει τα πάντα και θα φέρει στη μνήμη σας όλα όσα σας έχω πει.» (Κατά Ιωάννην 14.26), αλλά και για την ενότητα της πίστεως και της Εκκλησίας: «Παράδειγμα το σώμα μας: έχουμε πολλά μέλη, δεν επιτελούν όμως όλα την ίδια λειτουργία. Έτσι και το πλήθος των χριστιανών είμαστε ένα σώμα χάρη στο Χριστό, και καθένας μας αποτελεί μέλος του σώματος, που μέλη του είναι και όλοι οι άλλοι (Προς Ρωμαίους Επιστολή 12.4-5).

ΣΥΜΦΙΛΙΩΣΗ

Στην Καινή Διαθήκη η λέξη αυτή χρησιμοποιείται υπό την θρησκευτική έννοια της συμφιλίωσης του ανθρώπου με το Θεό μέσω του Ιησού Χριστού: «Κι όχι μόνο συμφιλιωθήκαμε, αλλά και καυχόμαστε για το Θεό, που μας έδωσε τώρα αυτή τη συμφιλίωση μέσω του Κυρίου μας Ιησού Χριστού» (Προς Ρωμαίους Επιστολή 5.11). «Κι όλα αυτά προέρχονται από το Θεό που μας συμφιλίωσε μαζί Του δια του Ιησού Χριστού, κι ανέθεσε σ’ εμάς να υπηρετήσουμε στο έργο της συμφιλίωσης.» (Προς Κορινθίους Β΄5.18). «Κι αφού θανάτωσε με το Σταυρό Του την έχθρα, ένωσε τους δύο πρώην εχθρούς σε ένα σώμα και τους συμφιλίωσε με το Θεό» (Προς Εφεσίους 2.16). «Κι όλα όσα στη γη κι όλα όσα στον ουρανό μαζί της να συμφιλιώσει δι’ Αυτού, που την ειρήνη έφερε με του Σταυρού Του το αίμα» (Προς Κολοσσαείς 1.20).

Η συμφιλίωση είναι εξ’ ολοκλήρου έργο του Θεού και θεωρείται ως μία νέα δημιουργία που μεταδίδεται μέσω του βαπτίσματος: «Πραγματικά, το βάπτισμά μας σημαίνει τη συμμετοχή μας στο θάνατο και στην ταφή του Χριστού. Κι όπως ο Πατέρας Θεός με τη δύναμή του ανέστησε το Χριστό από τους νεκρούς, το ίδιο κι εμείς μπορούμε να ζήσουμε μια νέα ζωή.» (Προς Ρωμαίους 6.4). «Δηλαδή, ο Θεός ήταν αυτός που στο πρόσωπο του Χριστού συμφιλίωσε τον κόσμο μαζί του, χωρίς να καταλογίσει στους ανθρώπους τα παραπτώματά τους, κι επίσης ανέθεσε σ’ εμάς να αναγγείλουμε το γεγονός της συμφιλίωσης.» (Προς Κορινθίους Β΄ 5.19)

Δια του αίματός του ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός συμφιλίωσε την ανθρωπότητα με το Θεό και έφερε ειρήνη σε όλο το σύμπαν: «Γιατί αν ο παραμερισμός τους (Σ.τ.Μ. δηλαδή των Ιουδαίων) σήμανε τη συμφιλίωση του κόσμου με το Θεό, τι άλλο θα σημαίνει η αποδοχή τους παρά την ανάσταση τους από τους νεκρούς;» (Προς Ρωμαίους 11.15).

Η συμφιλίωση μεταδίδεται ανά τους αιώνες σε όλους τους λαούς μέσω της Εκκλησίας Του, των υπηρετών Του, επισκόπων, ιερέων και πιστών. Όσον αφορά στη σύγχρονη εποχή, οι δύο αδελφές εκκλησίες, η ρωμαιοκαθολική και η ορθόδοξη, μετά το σχίσμα του 1054, έχουν εργασθεί προς την συμφιλίωση.

Για την Ορθόδοξη Εκκλησία το πρόβλημα του διαλόγου και της συμφιλίωσης τέθηκε ιδιαιτέρα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, εντός του Παγκοσμίου Συμβουλίου των Εκκλησιών. Από τη Σύνοδο της Ρόδου όμως το 1961 καθώς και σε άλλες που έγιναν στη συνέχεια, οι δύο Εκκλησίες, η Ρωμαιοκαθολική και η Ορθόδοξη, αποφάσισαν να καλλιεργήσουν τις σχέσεις μεταξύ τους με οικουμενικό πνεύμα και εν Χριστώ αγάπη.

Το Δεύτερο Συμβούλιο του Βατικανού για πρώτη φορά επιβεβαίωσε την εξουσία του επισκοπικού σώματος και αποφάσισε την έναρξη διαλόγου ανάμεσα στις αδελφές εκκλησίες επί ίσης βάσεως. Στη συνέχεια, τον Ιανουάριο του 1964, ο Οικουμενικός Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης συναντήθηκε με τον Πάπα Παύλο VI στην Ιερουσαλήμ. Έπειτα, στις 7 Δεκεμβρίου 1965, έγινε άρση των αμοιβαίων αναθεμάτων του 1054 στους καθεδρικούς ναούς του Αγίου Γεωργίου Κων/πόλεως και του Αγίου Πέτρου της Ρώμης ταυτόχρονα. Το 1967, ο Πάπας Παύλος VI και ο Πατριάρχης Κων/πολης Αθηναγόρας συναντήθηκαν στο Φανάρι (την έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κων/πόλεως) και έπειτα ο Πατριάρχης Αθηναγόρας τον επισκέφθηκε στη Ρώμη. Στις 28 Αυγούστου 1968, στην πόλη Chambιsy της Ελβετίας, σχηματίστηκε μία Ορθόδοξη Επιτροπή προκειμένου να ξεκινήσει διάλογο με την Εκκλησία της Ρώμης. Ταυτόχρονα δημιουργήθηκαν παράλληλες επιτροπές για να προετοιμάσουν το διάλογο ανάμεσα στις αδελφές Εκκλησίες. Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ επισκέφθηκε το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και μια κοινή διακήρυξη υπεγράφη «όχι μόνο εν όψει της προόδου προς την αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας μεταξύ της Ρωμαιοκαθολικής και της Ορθόδοξης εκκλησίας, αλλά και εν όψει της συνεισφοράς του διαλόγου προς την ενότητα» (L’ osservatore Romano N/49, dJc, 1979).

Το Δεκέμβριο του 1987, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε τη Ρώμη. Ένα από τα πιο δυνατά σημεία της συνάντησης ήταν η ανάγνωση του Συμβόλου της Πίστεως της Νίκαιας χωρίς το filioque. Ο τωρινός Πατριάρχης Κων/πόλεως, η Αυτού Αγιότης Βαρθολομαίος ο Ι, επισκέφθηκε τη Ρώμη τον Ιούλιο του 1995.

Όσον αφορά ειδικότερα τις σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρουμανίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας έχουν καταστεί εξαιρετικές με την πάροδο του χρόνου, αλλά ήταν η πρώτη φορά από το 1054 που ένας Πάπας της Ρώμης επισκεπτόταν μία κατεξοχήν Ορθόδοξη χώρα το χρονικό διάστημα από τις 7 έως τις 9 Μαΐου του 1999.

Η επίσκεψη αυτή έγινε κάτω από το σημείο του έργου του Αγίου Πνεύματος. Η συνάντηση ήταν μία ιστορική χειρονομία συμφιλίωσης. Επιτρέψτε μου να παραθέσω λίγα αποσπάσματα από τις επίσημες ανακοινώσεις των πνευματικών ηγετών των δύο Εκκλησιών:

"Επιθυμώ να εκφράσω την ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη μου στην Αυτού Μακαριότητα τον Πατριάρχη Θεόκτιστο" είπε η Αυτού Αγιότης ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ, "για τις αδελφικές εκφράσεις με τις οποίες είχατε την καλοσύνη να με προσφωνήσετε όπως και για την ευγενή πρόσκλησή σας να επισκεφθώ την Ρουμανική Ορθόδοξη Εκκλησία, την κυρίαρχη Εκκλησία στη Ρουμανία. Είναι η πρώτη φορά που η Θεία Πρόνοια μου δίδει την ευκαιρία να αφιερώσω μία αποστολική επίσκεψη σε ένα κυρίως ορθόδοξο έθνος, και αυτό δεν θα συνέβαινε χωρίς την αδελφική διαθεσιμότητα της Ιεράς Συνόδου και την σεβάσμια Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας.

Μακαριότατοι αδελφοί επίσκοποι, ας επιστρέψουμε την ορατή ενότητα στην Εκκλησία…αναζητούσα πάντα την ενότητα με όλες τις δυνάμεις μου και θα συνεχίσω να είμαι αφιερωμένος στο σκοπό αυτό μέχρι να αποτελέσει μία από τις κύριες φροντίδες των Εκκλησιών και να στηριχθεί σε αποστολικό έργο… Αυτή η επιθυμία για αδελφική συνεργασία, την οποία τροφοδοτεί η προσευχή και η αμοιβαία εκτίμηση και ο σεβασμός, θα πρέπει να υποστηριχθεί και να προαχθεί, διότι η ειρήνη οικοδομεί ενώ η διαμάχη καταστρέφει. Εν ονόματι αυτής της μεγάλης οικουμενικής έμπνευσης, κάνω έκκληση σε όλους τους εν Χριστώ πιστούς που ζουν στη Ρουμανία. Ήλθα σε εσάς εμπνεόμενος μόνο από την επιθυμία για ειλικρινή ενότητα και την θέληση να ασκήσω το λειτούργημα του Πέτρου που μου εμπιστεύθηκε ο Θεός εν μέσω αδελφών της ίδιας πίστης. Η πιο ειλικρινή μου επιθυμία είναι να μην πάψει ποτέ να είναι ζωντανή στην καρδιά σας η προσευχή του Ιησού κατά το Μυστικό Δείπνο «...για να μείνουν ενωμένοι όπως εμείς.» (Κατά Ιωάννην 17.11)»."

Ο Άγιος Πατήρ εκφώνησε το μεγαλύτερο μέρος των ομιλιών του στα ρουμανικά και απεκάλεσε το ρουμανική γη «κήπο της υπερευλογημένης Παρθένου», μία έκφραση που ανέκαθεν χαρακτήριζε το ρουμανικό έθνος λόγω της αποστολικής του εν Χριστώ πίστης, αφού ο Απόστολος Ανδρέας κήρυξε το Ευαγγέλιο επί ρουμανικού εδάφους πριν 2000 χρόνια.

Με τη σειρά του η Αυτού Μακαριότης ο Θεόκτιστος, Πατριάρχης της Ρουμανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας απευθύνθηκε στην Αυτού Αγιότητα τον Πάπα Ιωάννη Παύλο ΙΙ, προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας ως εξής:

"Παναγιότατε, είναι πεποίθησή μας ότι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός είναι μαζί μας και η σημερινή συνάντηση είναι θέλημα του Πατρός και έργο του Αγίου Πνεύματος. Ελπίζουμε πως η επίσκεψη της Αυτού Αγιότητός σας θα αποτελέσει μία θετική παρότρυνση για τον διάλογο που έχει ήδη αρχίσει μεταξύ της Ρουμανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και της Ελληνοκαθολικής Εκκλησίας της Ρουμανίας, διότι η Εκκλησία μας σήμερα έχει μεγάλη ευθύνη για την ηθική και πνευματική ανανέωση της ρουμανικής κοινωνίας. Όσον αφορά στις Εκκλησίες και τα χριστιανικά δόγματα στη Ρουμανία, ξαναρχίσαμε την πρακτική των διαδογματικών θεολογικών διασκέψεων. Όσο για τον οικουμενισμό, θέλουμε να φέρουμε στο οικουμενικό κίνημα την εμπειρία της ιδιαίτερης αποστολής μας. Κάθε τοπική εκκλησία απολαύει ιδιαίτερων χαρισμάτων. Η συνύπαρξη της γλώσσας μας, που έχει λατινική προέλευση, με την ορθόδοξη πίστη που προέρχεται από την ταυτότητα της εκκλησίας μας, συνιστά έναν ισχυρό σύνδεσμο μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Το χάρισμα και η ευθύνη της Ρουμανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας μαζί με την Παγκόσμια Ορθόδοξη Εκκλησία είναι να μαρτυρεί ανά τους αιώνες « …την πίστη που έχει δοθεί μια για πάντα στο λαό του Θεού.» (Επιστολή Ιούδα 1.3), όπως αυτή διαμορφώθηκε στην πατερική παράδοση και την δογματική ομολογία των Οικουμενικών Συνόδων δια της συναίνεσης της Παγκοσμίου Εκκλησίας. Για το λόγο αυτό είμαστε πεπεισμένοι ότι οι ενέργειες της Εκκλησίας θα πρέπει να κατευθύνονται προς την κοινή ιεραποστολή και την οικουμενική εργασία.

Σας ευχαριστώ εν ονόματι της Ορθόδοξης εκκλησίας της Ρουμανίας για την παρουσία σας στη ορθόδοξη λειτουργία, για την οποία δείχνετε τόση εκτίμηση στην ποιμαντορική σας επιστολή Orientale Lumen (Το Φως της Ανατολής)."

Η επίσκεψη της Αυτού Αγιότητος Πάπα Ιωάννη Παύλου ΙΙ στη Ρουμανία αντιμετωπίστηκε εξαιρετικά θετικά από όλα τα μέλη της Ιεράς Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρουμανίας. Η πιο ενδιαφέρουσα άποψη ήταν αυτή του αρχιεπισκόπου του Cluj, της Αυτού Εξοχότητος Βαρθολομαίου, ο οποίος είπε: «Η Χριστιανοσύνη κάνει το πρώτο μεγάλο της βήμα προς το πρότυπο της πρώτης χιλιετίας".

Στο τέλος της επίσκεψής του, Η Αυτού Αγιότης ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ, κάλεσε την Αυτού Μακαριότητα τον Πατριάρχη Θεόκτιστο να επισκεφθεί τη Ρώμη. Η πρόσκληση έγινε δεκτή με ευχαρίστηση. Ο ρουμανικός λαός έδειξε τη μεγάλη του χαρά για την επίσκεψη αυτή του Πάπα στο Βουκουρέστι. Ορθόδοξοι, Καθολικοί και Προτεστάντες συμμετείχαν σε αυτό το εξαιρετικό γεγονός με μεγάλες προσδοκίες για συμφιλίωση, γιατί η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας πέτυχε στην περίσταση αυτή να παρουσιάσει την εικόνα της εν Χριστώ συμφιλίωσης.

Η ιστορική επίσκεψη τη Πάπα στο Βουκουρέστι, σε μία κατεξοχήν ορθόδοξη χώρα, αποτελεί τμήμα του ευρύτερου πλαισίου του διαλόγου μεταξύ της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρουμανίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Ο δρόμος για την ενότητα της Εκκλησίας είναι δύσκολος αλλά όχι ακατόρθωτος. Οι αιώνες διαίρεσης που μεσολάβησαν έχουν προκαλέσει δυσκολίες, τις οποίες δεν μπορεί να υπερβεί κάποιος μόνος του και η λύση μπορεί να προέλθει μόνο από το Θεό και τους υπηρέτες του.

Ας υπενθυμίσουμε ότι κατά το τέλος της ορθόδοξης λειτουργίας ως ένα σημάδι ενότητας και συμφιλίωσης, η Αυτού Αγιότης ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ΙΙ και τη Αυτού Μακαριότης Θεόκτιστος, Πατριάρχης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρουμανίας, αντήλλαξαν χρυσά δισκοπότηρα που συμβολίζουν την επιθυμία να μεταλάβουν από κοινού Σώμα και Αίμα Κυρίου στη Θεία Ευχαριστία.

Αφού εκθέσαμε εν συντομία άποψη των Ορθοδόξων στο θέμα της ενότητας και της συμφιλίωσης, συμπεραίνουμε ότι κοινός τους τόπος παραμένει η Αγία Τριάδα και ο Ιησούς Χριστός. Παρά τις δογματικές διαφορές που έχουν προκύψει ανάμεσά τους, οι Χριστιανικές Εκκλησίες παραμένουν ενωμένες εν Χριστώ πέρα από δογματικά εμπόδια.

Στόχος του σύγχρονου οικουμενισμού είναι η πνευματική ενότητα των εν Χριστώ Εκκλησιών να είναι επίσης μία ορατή ενότητα, «για να μείνουν ενωμένοι όπως εμείς» (Κατά Ιωάννην 17.11). Επίσης , όπως λέει ο Απ. Παύλος στην Προς Κολοσσαείς Επιστολή 1. 16-20: «Γιατί τα πάντα δι’ αυτού ήρθαν στην ύπαρξη, όσα στον ουρανό κι όσα στη γη, τα ορατά και τα αόρατα, θρόνοι και κυριότητες, αρχές και εξουσίες. Ότι υπάρχει είναι πλασμένο δι’ αυτού κι αυτόν έχει σκοπό του. Υπάρχει αυτός πριν από κάθε τι κι αυτός τα πάντα συγκρατεί, για να μπορούν να υπάρχουν. Αυτός η κεφαλή του σώματος, που είναι η εκκλησία, αυτός αρχή της νέας ανθρωπότητας απ’ τους νεκρούς ο πρωταναστημένος, ώστε να γίνει σ’όλα εκείνος πρώτος. Γιατί μέσα σ’ εκείνον η θεότητα έστερξε ολάκερη να κατοικήσει, κι όλα όσα στη γη κι όσα στον ουρανό μαζί της να συμφιλιώσει δι’ αυτού, που την ειρήνη έφερε με του σταυρού του το αίμα».

Ένα ακόμη υπόδειγμα της ενότητας και της αγάπης μεταξύ των χριστιανών βρίσκουμε στην ορθόδοξη Θεία Λειτουργία, λίγο πριν την ομολογία του Συμβόλου της Πίστεως, όταν ο ιερέας παροτρύνει τους πιστούς: «Αγαπήσωμεν αλλήλους ίνα εν ομονοία ομολογήσωμεν» και το εκκλησίασμα (Σ.τ.Μ δια των ψαλτών) αποκρίνεται: «Πατέρα, Υιόν και Άγιον Πνεύμα, Τριάδα ομοούσιον και αχώριστον».

Όλες οι Χριστιανικές Εκκλησίες προετοιμάζονται για τον εορτασμό των 2000 χρόνων από τη γέννηση του Ιησού Χριστού «...για να μείνουν ενωμένοι όπως εμείς.» (Κατά Ιωάννην 17.11) στην Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, δηλαδή την Παγκόσμια, Κοινή, Οικουμενική και Αποστολική Εκκλησία.

π. Βασίλειος Axinia, ορθόδοξος ιερέας, Βουκουρέστι, Ρουμανία (πρωτότυπο στα γαλλικά)

Βιβλιογραφία:
-The Jerusalem Bible, London, 1966 -Rev. Dr. Ioan Mircea, Dictionary of the New Testament, Bucharest, 1995 -Rev. Prof. Dr. Ion Bria, Dictionary of Orthodox Theology, Bucharest, 1994 -Rev. Prof. Stefan Buchiu, The Incarnation of Christ and Unity, Bucharest, 1997 -Vestitorul Ortodoxiei (The Good News of Orthodoxy), journal of Church information, theology and spirituality by the Romanian Patriarchate, n/ 225, 226, 227/1999 -Rev. Prof. Dr. Petru Rezus, Contemporary Orthodox Theology, Timisoara, 1989 -Rev. Prof. Dr. Dumitru Popescu, Common Christology, Reconciliation in Christ, in "Glasul Bisericii" (The Voice of the Church), official publication of the Metropolia of Muntenia and Dobrudja, n/1-5, January -May 1995, pp. 91-96 -Deacon Prof. Petru I. David, Ecumenism, a Major Factor of Stability in the World Today, Bucharest, 1998.